Emes Hastalığı belirtileri,kimlerde görülür? tedavisi
Multipl Skleroz (emes hastalığı) Nedir? Multipl Skleroz (MS), Merkezi sinir sistemini oluşturan beyin, beyincik ve omurilik gibi yapıları etkileyen ve genç erişkinlerde görülen hastalıklar grubuna verilen addır. Multipl kelimesi beyin ve omurilikte bulunan çok sayıdaki dağınık hastalık odaklarını, Skleroz ise bu dağınık odakların hastalığın ani alevlenme dönemini izleyen sertleşmiş dokuları ifade eder.
MS Neden Olur?
Beyin ve omurilikteki sinir telciklerinin etrafını saran miyelin tabakası, merkezi sinir sisteminin vücudun çeşitli organlarına gönderdiği elektriksel mesajların sinir telcikleri üzerinde iletilmesinde görev alır. Miyelin tabakasının zarar görmesi ise iletimde aksamalara yol açar.
Emes’in atak devresinde miyelin tabakasında bir iltihaplanma olur ve o bölgede sinir üzerindeki normal elektriksel iletim aksar. İltihaplanma hafifse, iyileşme dönemlerinde miyelin kendi kendini tamir edebilir, ancak iltihaplanma şiddetli ise, miyelin fazla hasar görür ve burada sert bir tabaka veya plak meydana gelir. Beyin ve omurilik yoluyla o sinirin ulaştığı organa gitmesi gereken mesajlar bu bölümde engellenir ve bu sebepten dolayı beyin ve organlar arasındaki gerekli haberleşme ve koordinasyon sağlanamaz.
Son bilimsel araştırmalar ms’nin sadece “miyelin” denilen sinir kılıfını etkileyen bir hastalık olmadığını, sinir hücresinin uzantısını ve hücrenin kendisini de harap edebildiği göstermektedir.
Emes Hastalığı Belirtileri
Emes hastalığında beyin, beyincik ve omurilikte seyreden sinir lifleri ve onların etrafındaki kılıflar etkilenmektedir. Otoimmün hastalıklarda immün sistemi yanlışlıkla kendi dokularına saldırır. Emes’de ise, saldırılan madde miyelindir. Bağışıklık sistemi, kendinden olan dokuyu yabancı gibi algılayarak ona karşı reaksiyon oluşturur ve söz konusu dokuda hasar meydana gelir. Bu dokular sinir lifleri ve kılıfları oluşturduğu için kola, göze, bacağa giden iletilerde aksama ortaya çıkar. Bunun neticesinde de görme kaybı ya da bulanıklık, kol, el ve bazen hem kol hem de bacakta güçsüzlük, yürüyüşte bozulmalar ve dengesizlik ile konuşmada ağırlaşma ve peltekleşme görülebilmektedir. Miyeline saldırması için immün sistemi tetikleyen etkenin ne olduğu ise bilinmemektedir.
Genel Belirtiler
Karıncalanma, uyuşukluk, ağrı, bir gözde görme kaybı, bulanık ya da çift görme, katılık, kısa süreli bellek sorunları, titreme, bağırsak ya da mesane sorunları, cinsel işlev sorunları, dengesizlik, başdönmesi, yalpalama. MS kısmi ya da tam felce yol açabilir. MS’li hastaların çoğunda bu belirtilerin hepsi görülmez.
Kimler Risk Altında?
Genç erişkinlerde genellikle 20 ile 40 yaşları arasında ortaya çıkar. Kadınlar erkeklere göre daha fazla oranda emes’e yakalanırlar.
Multipl Skleroz 40 ile 60 derece güney ve kuzey enlemleri arasında daha çok görülür. Bir bölge Ekvator’a ne kadar yakınsa MS vakası da o kadar az görülür. Hastalık beyaz ırkta daha fazla görülür.
Multipl Skleroz Tanısı Nasıl Konur?
Multipl Skleroz tanısında Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG), Beyin Omurilik Sıvısı (BOS) analizi ve Uyarılmış Potansiyel (UP) incelemelerinden yararlanılmaktadır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Hastanın geçirdiği atak, onun gündelik hayatını olumsuz yönde etkiliyorsa atakların tedavisi için yüksek doz kortizon ((günde 1.000 mg methylprednisolone) veriliyor. Ağır hastalarda kortizon tedavisi en fazla 10 gün yapılıyor. Hasta senede ikiden fazla atak yaşıyorsa ve ataklar çok şiddetli geçiyorsa, atakların sıklığını ve şiddetini azaltmak için koruyucu tedavi yöntemine başvuruluyor.
Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak veya atakların sıklığını ve şiddetini azaltmak için 4 tane ilaç kullanılmaktadır. Bunların 3′ü interferon beta grubu ilaçlar olup, gün aşırı (cilt-altı) ya da haftada bir (kas-içi) uygulanmaktadır. Glatiremar asetat denilen diğer bir grup ilaç ise her gün (cilt-altı) alınmaktadır. Interferon ilk başlarda başarılı sonuç vermekle birlikte 6 aylık kullanım sonrasında oluşmaya başlayan nötralizan antikorlar, ilacın etkisiz hale gelmesine neden olmaktadır.
Multipl Skleroz ve Ozon Tedavisi
Ozon tedavisi uygulayan uzmanlar bu tedavinin MS hastalarında, atakların sıklığını azaltabildiğini ve şiddetini düşürebildiğini belirtiyorlar. Ozon tedavisiyle bu hastalarda myelinin korunması ve stabilizasyonu, nöronlarda gelişen metabolik bozuklukların dengelenmesi, vejetatifin sistemin restorasyonu sağlanmaktadır.
Multipl Skleroz ve Kök Hücre Tedavisi
Londra Imperial College Üniversitesi bilimadamları tarafından yürütülen çalışmada, hastaların kemik iliğinden alınacak kök hücrelerin, laboratuvar ortamında büyütülerek hastanın kendi kanına enjekte edilmesi planlanıyor. Bu şekilde kök hücrelerin beyne kadar gideceği ve hastalığın beyin ve omuriliğe verdiği zararın yavaşlatabileceği düşünülüyor.
0 yorum:
Yorum Gönder