eswl nedir? eswl nasıl yapılır?kimlere yapılır? böbrek taşı kırma yöntemi,böbrek taşı nasıl kırılır?

ESWL (Taş Kırma) Yöntemi Nedir?
İdrar yolları taş hastalığının tedavisinde uygulanan tedavi yöntemleri içerisinde en az zarar veren ve uygulaması en pratik olan yöntem taş kırma yöntemidir. Bu yöntem 1980'li yılların başında uygulamaya girmiş olup, son 25 yıllık süre içerisinde böbrek ve idrar kanalının üst bölümünde yer alan taşların tedavisinde en ideal tedavi yöntemi durumuna gelmiştir. Bu yöntemde vücut dışında değişik metodlar ve sistemler kullanılarak oluşturulan şok dalgaları böbrekteki taş üzerinde odaklanır ve mevcut taş(lar) daha küçük parçalara ayrıştırılarak. ufalanarak dökülür. İşlem sırasında hastalar çok az ağrı duyar, taşların kırılmasını takiben düşürülen taşların boyutlarının büyük olması durumunda hastalar bir miktar ağrı hissederler.
Uygulamaya girmesini takiben son 25 yıllık süre içerisinde yapılan çalışmalar şok dalga uygulamasının böbrekler üzerine önemli ve kalıcı bir etkisinin olmadığını göstermiş olup, bu yöntem böbrek ve idrar yolunda yer alan taşların tedavisinde hem çocuklar hem de erişkin hastalarda güvenle uygulanır.
Tedavi Nasıl Gerçekleşir?
Tedavi için özel bir hazırlık gerekmez ancak hastaların tedavi sırasında taşların daha net bir şekilde görülebilmesi için aç olarak başvurmaları daha yararlı olur. Küçük çocuklar anestezi verileceği için aç ve susuz olarak gelmelidir.
İşlem sonrasında çoğu hasta hemen hastaneden ayrılabilirken, bazı hastalar ve çocukların kısa bir süre istirahati ve gözetimi gerekebilir. Tedaviyi takiben hastaların aynı gün istirahat etmeleri yeterli olup, ertesi gün normal günlük aktivitelerine dönebilirler.
Taş kırma yöntemiyle böbrek içerisinde yer alan 2 cm. çapın altındaki taşlar başarılı bir şekilde kırılıp dökülebilirken, idrar kanalına girmiş ve özellikle idrar torbasına doğru aşağıya inmiş taşların tedavisinde başarı oranları daha düşüktür. Tedavi erişkin hastalarda hiç anestezi vermeksizin veya kısmi sedasyon anestezisi ile gerçekleştirilebilirken, küçük çocuklarda bu tedavi mutlak genel anestezi uygulaması ile yapılır.
Bu Yöntem Tüm Taşlara Uygulanabilir mi?
Taş kırma yöntemi böbrek ve idrar yolları ile mesanede yer alan tüm taşlar için uygulanabilirse de, en yüksek başarı oranları böbrek havuzcuğu, böbrek içerisinde orta ve üst boşluk taşları ile, idrar kanalının üst kısmında yer alan taşlarda elde edilir. Bu yöntemle 2 cm. nin altındaki taşlarda çok başarılı sonuçlar elde edilir. Yine bu yöntem değişik taş tiplerinde farklı başarı oranları ortaya koyar ancak en kolay kırılabilen taşlar kalsiyum-okzalat içerikli taşlardır.
Ancak sistem taşı olan her hastaya uygulanamaz. Taş kırma yönteminin uygulanamayacağı hastalar:
• Böbrek boşluklarını dolduran büyük taşlar
• İdrar kanallarında darlık mevcudiyeti
• Kanama eğilimi oluşturan hastalıklar
• Hamilelik
• İdrar yolu enfeksiyonları
İşlem Sonrasında Ne gibi Problemler Ortaya Çıkabilir?
Taş kırma tedavisini takiben oluşabilecek rahatsızlık durumları ise:
• Kırılan taşların düşürülmesi sırasında ağrı olabilir
• İdrar yaparken 24 saat devam edebilen kanama olabilir
• İdrar yaparken yanma ve sızlama olabilir Bu şikayetler 2-3 gün içerisinde kaybolur.
Ancak aşağıdaki durumlardan herhangi birisi mevcut ise doktora danışmak faydalı olacaktır.
• Dayanılmayacak derecede şiddetli ve kıvrandırıcı ağrı
• Uzamış kanama durumları
• Ateş ve halsizlik ile beraber idrarda yanma hissi, zor idrar yapma
• İdrar miktarında belirgin azalma
Taş Kırma Tedavisini Takiben Oluşabilecek Problemleri Azaltmak Amacıyla Ne Yapılabilir?

İşlem sonrasında olabilecek problemleri en aza indirebilmek amacıyla aşağıdaki konulara dikkat edilmesi gerekir.
• Önerilen ilaçların düzenli olarak alınması gerekir.
• Mutlaka 2-2.5 İt (10-12 su bardağı) su tüketilmelidir.
• Mümkün olduğunca hareketli olunması taşların kısa sürede dökülmesi açısından faydalı olacaktır.
• Sıcak oturma banyoları (20-30 dk. kadar ve belden aşağısı suyun içinde olacak şekilde) yapılması yine özellikle idrar kanalının alt bölümündeki taşların dökülmesinde yararlı olacaktır.
• Önerilen kontrol randevusuna özellikle dikkat edilmelidir.
• Düşen taş parçaları daha sonradan yapılacak analiz için mümkün ise biriktirilip doktora getirilmelid